Orthopedagogiek (de; v; meervoud: orthopedagogieken)
Afgeleid van het Oudgrieks.

• ortho-; ὀρθός (orthós), recht, veilig, voorspoedig, juist, waar, behoorlijk
• -pedagogiek; παιδαγωγία (paidagôgía), oppassen, begeleiden, opvoeden, verzorgen

1. Binnen de orthopedagogiek houdt men zich bezig met onderzoek naar kinderen en jongeren op het gebied van gedrags-, leer-, en ontwikkelingsproblemen, en begeleiding van kinderen/jongeren, ouders/verzorgers, en/of leerkrachten om deze problemen aan te pakken.

Over het algemeen neemt u contact met een orthopedagoog op omdat u zich zorgen maakt over een kind of jongere in uw omgeving; een (pleeg)zoon of (pleeg)dochter, een leerling, een kleinkind. De orthopedagoog gaat met u, het kind/de jongere, en alle andere betrokken partijen in gesprek om u en uw specifieke situatie zo goed mogelijk te leren kennen. Samen brengt u de zaken waar u tevreden over bent en de zaken die u zorgen baart in kaart, en bedenkt u een plan om uw specifieke situatie ten goede te veranderen. Een samenwerking die leidt tot maatwerk voor uw specifieke situatie.

Waarvoor kunt u bij een orthopedagoog terecht?

Een orthopedagoog kan u helpen als u zich zorgen maakt over één of meer van de volgende gebieden:

Gedrag
Hierbij kunt u denken aan één of meer van de volgende gedragingen:

Leren/Onderwijs
Hierbij kunt u denken aan één of meer van de volgende gedragingen:

Ontwikkeling
Hierbij kunt u denken aan één of meer van de volgende ontwikkelingsgebieden waar de ontwikkeling opmerkelijk (sneller, trager, anders) verloopt:

U kent het kind/de jongere het beste. Als u zich zorgen maakt over veranderingen of merkwaardigheden bij hem/haar op één of meer van de bovenstaande gebieden of op een niet genoemd gebied, is het altijd goed om contact op te nemen met een hulpverlener. Zelfs als zij u niet zouden kunnen helpen, kunnen zij u mogelijk geruststellen of doorverwijzen naar iemand die u wel kan helpen.

Wat doet een orthopedagoog?

Als u contact met een orthopedagoog opneemt, zal deze met u een afspraak maken om met u over uw zorgen te praten. Mocht u tijdens dat gesprek samen tot de conclusie komen dat hij of zij u kan helpen, zal de orthopedagoog afspraken maken voor gesprekken met u, het kind/de jeugdige en eventuele andere betrokkenen. Waar mogelijk zal de orthopedagoog graag alle betrokkenen zowel samen als apart spreken zodat iedereen vrijuit kan spreken en hij of zij u in interactie met elkaar kan zien. Zodra de orthopedagoog een goed beeld heeft van uw specifieke situatie, zal deze alle betrokkenen (waar mogelijk) uitnodigen om diens beeld met u allen te bespreken en samen van gedachten te wisselen over een plan van aanpak. Dit plan zal de orthopedagoog dan verder uitwerken en aan u allen presenteren. Wanneer alle betrokkenen akkoord gaan met dit plan, zal de orthopedagoog het samen met u uitvoeren en evalueren.

Waaruit kan een plan van aanpak dat een orthopedagoog maakt bestaan?

Omdat een orthopedagoog maatwerk levert, kan deze u niet van te voren vertellen hoe een plan van aanpak er uit zal gaan zien. Dit is geheel afhankelijk van uw specifieke situatie. Ik kan u wel een kort overzichtje geven van zaken die in een dergelijk plan voor zouden kunnen komen.

• Diagnostisch onderzoek
  Soms kan het nodig of prettig zijn om te zorgen voor een officiële diagnose. Het kan voor u als ouder/verzorger/leerkracht alsmede voor het kind/de jongere prettig zijn om zwart op wit te hebben waarom bij het kind/de jongere zaken soms net wat anders gaan dan verwacht. Ook kan een diagnose handig zijn in verband met recht op ondersteuning en hulpmiddelen. Hiervoor is vaak een diagnose verplicht. Maar ook wanneer het stellen van een diagnose niet mogelijk is en/of u dit niet wilt, kan een orthopedagoog u helpen.

• Cursus
  Soms is het nuttig om het kind/de jongere en/of de andere betrokkenen vaardigheden aan te leren om beter om te gaan met uw specifieke situatie. In die gevallen zal een orthopedagoog in eerste instantie op zoek gaan naar een passende door het Nederlands Jeugdinstituut erkende cursus. Dit betekent namelijk dat wetenschappelijk bewezen is dat deze cursus het gewenste resultaat bereikt. Wanneer er geen passende erkende cursus voorhanden is, zal de orthopedagoog zoeken naar andere manieren om de gewenste vaardigheden aan te leren.

• Begeleiding
  Soms kan het nuttig zijn dat het kind/de jongere of een van de andere betrokkenen begeleid wordt bij een specifieke activiteit. De begeleiding zal meestal worden gegeven in de vorm van regelmatige één-op-één gesprekken rond de opzet “wat ging goed, wat kan er beter, hoe kun je dit bereiken”, waarbij de nadruk ligt op die zaken die daadwerkelijk veranderd kunnen worden. Soms kan het nuttig zijn om naast of in plaats van één-op-één gesprekken te werken met groepsgesprekken waar meerdere betrokkenen bij aanwezig zijn.

Wie betaalt een orthopedagoog?

De gemeente waarin u woont is verantwoordelijk voor het organiseren en vergoeden van jeugdzorg. Via uw gemeente heeft u mogelijk recht op een aantal behandelingen of op een persoonsgebonden budget waarmee u zelf hulp kunt inkopen. Hiervoor heeft u soms een verwijzing van uw huisarts nodig.
In sommige gevallen krijgt u (een deel van) de behandelingen vergoed door uw zorgverzekeraar. Uw zorgverzekeraar kan u hier meer over vertellen.
U kunt er ook voor kiezen de hulpverlening zelf te betalen.